Hamide HANGÜL
PwC Türkiye “Tüketici Davranışları Araştırması” 2023 sonuçlarına göre, teori dostu politikalarda gösterilen kararlı duruş, tüketicilerin ekonomiye bakışına olumlu yansıdı.
Ekonomide pozitif görünüm sergileyen tüketici grubunun, önümüzdeki 6 ayda belirli kategorilerde alışverişin artacağını belirttiği, harcama eğiliminde ise 18- 24 yaş grubunun öne çıktığı vurgulandı. Diğer taraftan, Strategy & Türkiye raporuna göre, Türkiye’de perakende e-ihracat pazarı, 2023 yılında 30 milyar TL’yi aşarken, 2028’e kadar da yüzde 44 artışla 185 milyar TL’yi geçmesi öngörülüyor. PwC Türkiye Şirket Ortağı, Perakende ve Tüketici Ürünleri Sektörü Lideri Cihan Harman, araştırma sonuçları ve tüketici davranışlarına yönelik sorularımızı yanıtladı.
Teori dostu politikalar tüketici güvenini artırdı
Ekonomide geleneksel politikalara dönüşün, geçtiğimiz yıla göre tüketicilerin ekonomiye bakış açısında olumlu bir değişim getirdiğinin görüldüğüne işaret eden Harman, şöyle devam etti: “Sonuçlara göre geçtiğimiz yıllarda katılımcıların yüzde 71’i ekonomi ile ilgili beklentilerini ‘kötü’ veya ‘çok kötü’ olarak nitelendirmişti. Bu yıl yüzde 57’ye gerilediğini görüyoruz. Bu yıl ekonomiyi çok olumlu değerlendiren katılımcılar yüzde 15 oldu. Bu da nispeten daha olumlu diyebileceğimiz bir tabloyu yansıtıyor.
Dolayısıyla, ekonomi yönetiminin teori dostu politika araçlarına dönüş yaparak fiyat ve finansal istikrara ilişkin kararlı ve somut adımlar atmasının tüketicinin risk algısında azalma olarak karşılık bulduğunu söyleyebiliriz. Her ne kadar uygulanan politikaların sonuçları, henüz ekonomik göstergelere tam anlamıyla yansımamış olsa da öngörülebilir ekonomi ile artan tüketici güvenine olumlu yansıyor.”
En çok etkilenen 55 yaş üstü
Araştırma sonuçlarına göre, mevcut ekonomik durumdan en çok etkilenen grubun 55 yaş üstü olduğuna işaret eden Cihan Harman, “18-24 yaş arası grubun ise mevcut ekonomik duruma karşı en olumlu görüş sergileyen grup olduğunu görüyoruz. Ekonomik değerlendirmelerde pozitif görünüm veren tüketici grubu, önümüzdeki 6 ayda belirli kategorilerde alışveriş ve harcamaların artacağını belirtiyor.
Pozitif harcama beklentisi-eğilimi tüm kategoriler için 18-24 yaş grubunda öne çıkıyor” diye konuştu. Harman, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu yılki sonuçlar, online satış kanallarında geçen yıllara göre önemli bir artışı gösteriyor. Öne çıkan en önemli kavram ‘hız’. Online alışveriş kanallarının tercih sebeplerinden olan hızlı ödemenin payı artıyor. Fırsatlar, indirimler ve çeşitli kampanyalar da online alışverişi cazip kılan sebepler arasında .*
Fiyat kıyaslamada online, bilgi edinmede mağaza seçiliyor
Tüketicilerin online alışveriş kanallarını kullanım sıklığının, pandeminin etkilerinin sıfırlandığı bir ortamda dahi artmaya devam ettiğine işaret eden Cihan Harman, online alışverişin tercih edilme nedenlerini şöyle özetledi: “Fiyat karşılaştırma kolaylığı, fiyat avantajı, alışveriş kolaylığı, ürün çeşitliliği ve hızlı alışveriş imkanı ön plana çıkıyor.
Online alışverişin sunduğu kolaylık ve esneklik, tüketicilere istedikleri zaman alışveriş yapma özgürlüğü tanıyor. Ürün değerlendirmeleri ve kullanıcı yorumları gibi bilgilerle desteklenen online alışveriş, tüketicilere daha bilinçli ve güvenli bir alışveriş deneyimi sunmanın yanında, kişiselleştirilmiş öneriler, kampanyalar ve deneyimler ile önemini her geçen gün artıyor. Online kanallar önemini artırmaya devam ederken, fiziksel mağazalar da bilgiye erişim konusunda tüketici için önemini ve yerini koruyor. Buna göre, tüketicilerin büyük bir kısmı, hem fiziksel mağazalardan hem de online kaynaklardan ürünler hakkında bilgi ediniyor.”
Tüketici büyük alımdan vazgeçebilir
Enflasyonun tüketici harcama alışkanlıklarına ciddi etkileri olduğuna işaret eden Cihan Harman, harcama dengesinin, tüm dünyada maddi anlamdaki ürünlerden hizmetlere kaydığını söyledi. Harman, sözlerini şöyle sürdürdü: “Son yıllarda örneğin, seyahat giderek daha popülerlik kazanırken, konut ise daha pahalı hale geliyor. Bununla birlikte enflasyon etkisiyle tüketicilerin büyük alımlardan vazgeçmesi de söz konusu.”
